BEGINSELEN, METHODES EN PRAKTIJKEN VAN SOCIAAL STRAATWERK
Sociaal straatwerk maakt deel uit van het preventiebeleid dat voortvloeit uit veiligheids- en preventieovereenkomsten. Dit veldwerk wordt zowel qua vorm als inhoud bepaald door regelingen die specifiek zijn voor elk gewest en elk gemeentebestuur. De polysemie van beroepen en missies, evenals de rol die wordt toegekend aan sociale straatwerkers, maken sociaal straatwerk zowel complex als heterogeen.
Het opleidingsprogramma bestaat uit 3 modules en is bedoeld om veldwerkers een gemeenschappelijke basis van kennis en vaardigheden op het gebied van sociaal straatwerk te verschaffen en zo bij te dragen aan de professionalisering van de functie. Meer specifiek is het programma gericht op :
- de cursisten bewust te maken van de aard en de omvang van hun opdrachten en rollen, met inbegrip van de inherente ethische en deontologische uitdagingen;
- de interventiepraktijken te standaardiseren en professionaliseren ondanks de diversiteit aan doelgroepen, problemen en territoriale realiteiten die het straathoekwerk kenmerken;
- hen in staat te stellen hun praktijken in het veld te delen en te analyseren, en hen aan te moedigen om steeds deel te nemen aan opleidingen over onderwerpen die verband houden met hun rol en de realiteit in het veld.
De opleiding richt zich tot straathoekwerkers/sociale straatwerkers die werken voor lokale en gewestelijke besturen in Brussel, met inbegrip van maatschappelijke jeugd- en sportwerkers, gespecialiseerde opvoeders en actoren van preventiediensten en jeugddiensten. De training is ook beschikbaar voor de relevante teamleiders.
De opleiding is gebaseerd op actieve en praktijkgerichte pedagogische methodes. Zij is gebaseerd op concrete voorbeelden, praktijkgevallen en praktijkoefeningen, en bevordert de uitwisseling van ervaringen en goede praktijken.
Meer in het bijzonder is de pedagogische aanpak gebaseerd op de ontwikkelmethode voor empowerment bij individuen en gemeenschappen. Deze methode is gebaseerd op de opleidingsexpertise van eerstelijnswerkers en de praktijkervaring in straathoekwerk. Ze kan worden aangepast aan elke type sociale interventie.
In module 2 worden onder meer de Thiagi-kaderspelen ingezet. Bij deze methodologie wordt gebruik gemaakt van de verschillende vormen van intelligentie van de deelnemers en stimuleert hen om actief en betrokken te zijn. Ze bevordert wederzijds leren en peer learning. Ze maakt het mogelijk om van perspectief te veranderen, tools en sleutels aan te reiken om over te stappen van de “klassieke” kennisoverdracht naar een faciliterende opleiding voor een groep en verschillende doelgroepen waarmee de straathoekwerkers werken of zullen moeten werken.
Tijdens de hele opleiding worden de deelnemers uitgenodigd om situaties die ze zijn tegengekomen voor te leggen om ze te analyseren en te bespreken, waardoor ze gestimuleerd worden om individueel en collectief te reflecteren over hun beroepspraktijk.
Module 1. Rol, opdrachten en deontologie van de straathoekwerker (SHW) (2 dagen)
- De opdrachten en rollen van de SHW;
- De verantwoordelijkheden en taken van de SHW;
- Wat is de rol van de SHW in het preventiebeleid?
- Het sociale interventieproces en de cyclus van een tenlasteneming;
- De belangrijkste ethische en deontologische uitdagingen, waaronder het beroepsgeheim.
Module 2. “De methodes en technieken van het sociale straatwerk” (3 dagen)
Een efficiënte zonering uitvoeren en contact maken. De behoefte onder de aandacht brengen en het actievermogen van de begunstigden ontwikkelen (2 dagen)
- de openbare ruimte scannen en observeren om risicosituaties op te sporen en te bepalen waar de plaatsen of de begunstigden zich bevinden;
- de concepten proactiviteit en outreach (in het veld) begrijpen en in staat zijn om deze concepten toe te passen om de meest kwetsbare en meest “afgelegen” begunstigden te bereiken;
- de zonering afstemmen op basis van prospectie en analyse van ontvangen hulpvragen;
- de te benaderen begunstigden selecteren op basis van de behoeften, prioriteiten en doelstellingen van de missie van het sociaal straatwerk;
- verschillende technieken kennen en weten hoe ze te gebruiken om effectief contact te leggen met mensen op straat, in het bijzonder met behulp van non-verbale communicatietechnieken, participatieve benaderingen en creatieve methoden;
- de technieken begrijpen om de behoeften vast te stellen en het actievermogen van de begunstigden te ontwikkelen, met behulp van actief luisteren, vragen stellen, kritische reflectie en methodes ter bevordering van hun autonomie.
Netwerken en partnerschappen opbouwen: de kwestie van de schakel. (1 dag)
- netwerken, partnerschappen opbouwen en ontwikkelen met de verschillende lokale spelers (verenigingen, instellingen, bedrijven enz.), door de uitdagingen van sectoroverschrijdende samenwerking, onderhandelings- en communicatietechnieken en de ethische regels met betrekking tot informatiebeheer (vertrouwelijkheid);
- win-winpartnerschappen opbouwen om andere instellingen/diensten aan te moedigen om op lange termijn samen te werken;
- Wanneer is het nuttig om partnerschappen aan te gaan, met welk type spelers en voor welk type projecten ?
- hoe relaties met partners onderhouden ?
- wanneer moet het netwerk gemobiliseerd worden en wanneer moet je het probleem zelf aanpakken ?
Module 3: “Professioneel schrijven in sociaal straatwerk en de doelen ervan” (1 dag)
Het doel van deze module is om cursisten in staat te stellen schrijftaal effectief en gepast te gebruiken in hun beroepspraktijk, waarbij de helderheid, vertrouwelijkheid en kwaliteit van de uitgewisselde informatie met ontvangers wordt gewaarborgd.
- de verschillende toepassingen van schrijftaal in het kader van het SHW en de doeleinden ervan;
- wat moet geschreven worden (waar moet je het over hebben, hoe gedetailleerd, op welk tijdstip of hoe vaak enz.);
- relevante of irrelevante informatie (met bijzondere aandacht voor de mate van relevante details, vertrouwelijkheid enz.);
de ontvangers (zelf en/of anderen).
Volgende geplande sessies
CONTACTPERSOON
